Koffiedrinken met Liane den Haan: “Hoe kan het dat dit initiatief niet door de overheid gefinancierd wordt?”

Momenteel leven zo’n 830.000 mensen met kanker en dit aantal neemt de komende jaren alleen maar toe. Om deze grote groep mensen, hun naasten en nabestaanden laagdrempelige psychosociale zorg te bieden, zijn er de Centra voor leven met en na kanker. Samen met KWF nodigde brancheorganisatie IPSO Tweede Kamerlid Liane den Haan (Fractie Den Haan) uit voor een werkbezoek aan het centrum in Woerden om het belang van de IPSO centra te bespreken.

De cijfers liegen er niet om. Momenteel leven er 830.000 mensen met kanker en dit aantal loopt in 2030 op tot zo’n 1,4 miljoen. Met de groeiende groep (ex-)patiënten neemt de vraag naar goede ondersteuning en begeleiding toe. En juist de informele zorg zoals geboden in de IPSO centra, kan een belangrijke bijdrage leveren aan toekomstbestendige zorg. Zeker in een tijd dat zorgkosten alleen maar stijgen en er een tekort is aan zorgpersoneel. Tweede Kamerlid Liane Den Haan heeft in januari dit jaar dan ook een motie ingediend waarin zij pleit voor een integrale visie op informele zorg. Hierin wordt onder andere het belang van mantelzorgers en vrijwilligers in de zorg meegenomen.

Structurele financiering vanuit de overheid

Met de zorg en ondersteuning die de 4.500 getrainde vrijwilligers van de IPSO centra bieden, kunnen de centra patiënten, naasten en nabestaanden de broodnodige ondersteuning bieden. “Maar daar is wel structurele financiering voor nodig”, aldus Sonja Robben – directeur van IPSO. “Op dit moment worden de 68 centra – op 81 locaties – gefinancierd vanuit fondsenwerving. Tijdens corona hebben we ervaren dat dit een zeer kwetsbare basis is. De noodzaak voor een stabiele basisfinanciering werd nog duidelijker. Volgens Robben moeten de IPSO centra zich vooral richten op dat waar het om draait: de psychosociale ondersteuning van mensen die leven met en na kanker, en niet op financieringsvraagstukken.”

“Hoe kan het dat dit initiatief niet geheel door de overheid gefinancierd wordt?” Is een vraag die Tweede Kamerlid Liane Den Haan zichzelf hardop stelt over het initiatief waar zij het enorme belang en nut van inziet. “Het mes snijdt namelijk aan twee kanten. Allereerst heb je de gezondheidswinst, maar tegelijkertijd ontlast je mantelzorgers en de reguliere zorg hiermee.” Adri van Montfort – voorzitter van het IPSO centrum in Woerden: “Dit gaat over welzijn, waarbij de zorg denkt dit is niet van ons. Bij de gemeente moeten we, ondanks de goede band, ook enorm ons best doen voor een minimale bijdrage.” Robben vult aan: “Ze denken: het is er toch al, het is al goed geregeld.” Maar volgens Robben “moet er echt een doorbraak komen.” “Financiering die structureel vanuit de overheid zou moeten komen”, zo vult Den Haan aan. “Financiering die onder andere de coördinatie en training van de vrijwilligers moet kunnen borgen.”

Te weinig aandacht vanuit formele zorg

Daar waar enerzijds te weinig financiering vanuit de overheid komt, wordt er anderzijds vanuit de formele zorg nog te weinig geattendeerd op de IPSO centra. Artsen zijn er veelal niet bekend mee of verwijzen bijvoorbeeld vanwege tijdsgebrek niet door. En dat is zonde. Den Haan: “Gezondheidswinst, fysiek en mentaal, wil je zo hoog mogelijk krijgen. Maar dan moet je als patiënt wel de weg weten, weten wat voor aanbod er is.”

Tijdens het werkbezoek schuift ondertussen een van de gasten van het centrum aan: “Voor mij is dit een warm bad. Het duurde even voordat ik hier naar toe durfde, maar nu ik de stap gezet heb wil ik de mooie gesprekken met gasten en vrijwilligers niet meer missen. Hier vind ik herkenning en kan ik mijn hoofd leegmaken”, aldus de gast.

IPSO en KWF bundelen hun krachten als het gaat om kwaliteit van leven. Een woordvoerder van KWF: “Wij vinden het belangrijk dat er meer aandacht voor informele zorg komt. Daarom werken we intensief samen met IPSO en de centra. Vrijwilligers en lotgenoten spelen een essentiële rol in de begeleiding en steun van mensen die leven met en na kanker en hun naasten. De impact van kanker is groot, zelfs jaren na een behandeling kan iemand nog behoefte hebben aan informele ondersteuning. De informele zorg zoals in het Centrum voor leven met en na kanker hier in Woerden wordt geleverd zou standaard in oncologische zorgpaden moeten worden opgenomen.”