Werkbezoek Mirjam Bikker: ‘De impact van kanker op het dagelijks leven is ontzettend groot’

Kanker en het (leren) leven met kanker is een maatschappelijk probleem. Eén op de drie mensen krijgt in zijn of haar leven kanker en elke Nederlander krijgt met kanker te maken als naaste, mantelzorger of nabestaande. De Centra voor leven met en na kanker bieden met gedreven en getrainde vrijwilligers laagdrempelige zorg op maat, gericht op kwaliteit van leven. Samen met KWF nodigde brancheorganisatie IPSO Tweede Kamerlid Mirjam Bikker (ChristenUnie) uit voor een werkbezoek aan het centrum in Woerden.

Woerden is één van de 81 locaties in Nederland waar de Centra voor leven met en na kanker actief zijn. ‘Ik heb meteen ja gezegd tegen dit werkbezoek’, vertelt Mirjam Bikker. ‘Erg mooi dat de centra zo in verbinding staan met de samenleving. Er wordt hier vooral gekeken naar degene die ziek is en wat hij/zij nodig heeft, want zorg is niet alleen medisch. Voor je het weet gaat het alleen over het medische vlak, terwijl de impact van kanker op het dagelijks leven ontzettend groot is. Denk bijvoorbeeld aan wat het doet met een gezin. 94% van de VWS begroting gaat naar de medische zorg. Begrijpelijk, maar het gaat eraan voorbij, dat er een heel leven omheen zit van de patiënt en zijn naasten. Ik zie dan ook echt winst in Positieve Gezondheid. Mijn handen jeuken om hier meer voor te betekenen.’

Niets is meer hetzelfde

‘Als je kanker overleeft kun je in de palliatieve fase komen, maar ook als je beter wordt is niets meer hetzelfde’, vertelt Sonja Robben, directeur van brancheorganisatie IPSO. ‘De centra ondersteunen hun gasten in het weer op orde krijgen van alle leefgebieden door zelf de regie te pakken. Van relatie en mentale weerbaarheid tot werk. De zorg die hier geboden wordt is een vak apart. Het is niet alleen aanvullend op de formele zorg, maar een essentieel onderdeel van de gehele zorg voor mensen met kanker en het verdient het ook om als zodanig door het Rijk en de formele zorg erkend te worden. Samen met KWF kijken we hoe we deze ondersteuning zo goed mogelijk kunnen borgen.’

Kostenbesparend

Steeds meer mensen leven met en na kanker. Nu zijn dat er 800.000, maar in 2030 zijn we het miljoen ruim gepasseerd. ‘Aan de informele kant komen we straks veel handen tekort. Zowel als het gaat om vrijwilligers als om mantelzorgers’, zegt KWF directeur Johan van de Gronden. ‘Wij willen daarom dat deze zorg voor (ex)kankerpatiënten, hun naasten en nabestaanden binnen een bepaalde straal voor handen is. De centra spelen daarin een belangrijke rol met hun ruim 4500 vrijwilligers. Daarbij is de ondersteuning die zij bieden kostenbesparend. Zo voorkom je bijvoorbeeld een deel van het huisartsenbezoek. KWF is bereid om voor een derde van de financiering aan de lat te staan; een fantastische investering om de psychosociale ondersteuning op de been te houden. Voor het overige bedrag dat nodig is om de centra goed te laten draaien, kijken we naar de landelijke en lokale overheden en het bedrijfsleven.’

 Hoog ambitieniveau

Wel vindt KWF dat er een actieplan moet komen. ‘Om partijen bij elkaar te halen’, licht Johan van de Gronden toe. ‘Laten we een ambitieniveau met een paar harde doelstellingen afspreken en de partijen uitdagen hun verantwoordelijkheid te nemen. Ook in de organisatie van de informele zorg. Dat zou ik heel graag willen. Daarvoor is een Nederlandse Kankeragenda essentieel, zodat we vanuit een integrale aanpak stappen kunnen zetten.’

Leren loslaten

De centra worden jaarlijks ruim 200.000 keer bezocht. Linda komt regelmatig bij het centrum in Woerden en heeft hier veel baat bij. ‘Voor mij is het belangrijk om mensen te ontmoeten die hetzelfde meemaken. Je begrijpt elkaar en hebt aan een half woord genoeg. Ik heb hier leren loslaten. Ik was een echte control freak en als je de diagnose kanker krijgt, valt er niets te managen. Dit was een traumatische ervaring. Na een bezoek aan het centrum kom ik altijd lichter thuis en mijn gezin merkt dat ook. Ontzettend waardevol!’